NGƯỜI HÀNH HƯƠNG
.jpg)
Đức
Thánh Cha Phan-xi-cô đã chọn chủ đề Năm Thánh 2025 là: “Những người hành
hương của hy vọng.” Chủ đề này được gợi hứng từ thư của thánh
Phao-lô gửi tín hữu Rô-ma: “Đức Trông cậy không làm thất vọng” (Rm
5,5). Vị Mục tử
của Giáo hội Công giáo Hoàn vũ mời gọi các tín hữu ý thức thân phận hành hương
của mình, đồng thời cố gắng sống thánh thiện, nên giống Đức Giê-su, Đấng là niềm
hy vọng cho thế giới.
Sống
trên đời, mỗi chúng ta là người hành hương, hay là lữ khách. Người
hành hương là người đang trên đường và, hướng tới một đích điểm. Điểm đến của những cuộc hành
hương thường là những nơi thánh, gắn bó với Chúa, với Đức Mẹ và với các thánh. Khi ý thức
mình chỉ là phận hành hương hay phận lữ khách, Ki-tô hữu hướng về Thiên Chúa và
mục đích tối hậu của đời người, hướng về Quê Trời là quê hương vĩnh cửu. Vì luôn
hướng về Thiên Chúa và về Quê Trời, nên Ki-tô hữu coi những gì ở trần gian chỉ
là tạm thời. Như người
lữ hành bỏ lại những gì mình gặp gỡ hai bên đường, để chú tâm tiến về phía trước,
Ki-tô hữu sống giữa thế gian, mà không dính bén thế gian, nhưng luôn coi thế
gian chỉ là cõi tạm.
Các
Bài đọc Lời Chúa hôm nay nói với chúng ta một chủ đề chính: trần gian này sẽ
qua đi. Vũ trụ sẽ
có ngày bị tận diệt. Ki-tô
hữu tin đó là ngày tận thế. Thỉnh thoảng chúng ta thấy có những bộ phim
nói về ngày tận thế, với những tai họa hủy diệt làm cho cả một thành phố tan
tành trong mây khói. Đó
cũng chỉ là những giả tưởng. Trong
Kinh Thánh, Cựu ước cũng như Tân ước, có một thể loại văn chương được gọi là
“khải huyền.” Thể loại văn chương này thường dùng những hình
ảnh hiện tại để nói về tương lai, và thường đi kèm những tai ương và thảm họa,
làm cho con người lâm vào cảnh quẫn bách đau thương.
Giáo
lý về “Tận thế” hay “Cánh chung” là một tín điều của Giáo hội Công giáo. Từ điển
Công giáo giải thích như sau: “Tận thế là thuật ngữ chỉ sự kết thúc của
thế giới – bao hàm vũ trụ vật chất, không gian và thời gian – vào ngày Chúa
quang lâm.”
Chúa Giê-su loan báo sẽ có
ngày tận thế (x. Mt 13,49) và ngày ấy đến lúc nào thì chỉ mình Chúa Cha biết
(x. Mt 24,34-36). Người
cũng hứa ở lại với các môn đệ cho đến ngày tận thế (x. Mt 28,20).
Ngày
tận thế đã đến chưa? thưa,
chưa đến. Vậy phải
hiểu thế nào về lời loan báo của Giáo hội Ki-tô từ hai ngàn năm nay? Giáo hội
dựa vào giáo huấn của Chúa Giê-su để mời gọi chúng ta phải luôn tỉnh thức và sẵn
sàng, vì không biết giờ nào Chúa đến. Lời mời gọi tỉnh thức được nhắc đến nhiều lần
trong các Tin Mừng. Tỉnh
thức để nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời; tỉnh thức để nhận
ra phẩm giá của anh chị em đồng loại; tỉnh thức để nhận thấy thời gian là món
quà quý giá Chúa ban; tỉnh thức để chiêm ngưỡng vinh quang Thiên Chúa thể hiện
qua vẻ huy hoàng của vũ trụ, để tôn trọng và chăm sóc trái đất là ngôi nhà
chung của chúng ta. Hơn
nữa, nếu ngày tận thế chưa xảy đến theo nghĩa ngũ hành bị thiêu rụi, thì ngày ấy
lại đến với mỗi người vào lúc cuối đời. Đó là lúc họ phải trình diện trước nhan Chúa để tường
trình với Ngài về cuộc sống dương thế, với những thành công và thất bại; những
công phúc và tội lỗi. Ngày đó còn được gọi là “ngày phán xét riêng.” Chẳng ai thoát được ngày phán xét này.
Nhờ
đâu mà chúng ta được tha thứ và được hưởng hạnh phúc vĩnh cửu? Thư gửi
tín hữu Híp-ri trả lời: nhờ Đức Giê-su, Đấng đã dâng mình trên thập giá để làm
của lễ xin ơn tha tội cho trần gian (Bài đọc II). Kể từ hy
tế thập giá của Đức Giê-su, phụng vụ của Cựu ước không còn cần thiết nữa, vì
nghi thức phụng vụ xưa chỉ là hình bóng.
Công
đồng Vatican II đã trình bày Giáo hội như dân Chúa đang trên đường lữ hành. Như dân Ít-ra-en xưa đã đi qua
sa mạc để về Đất hứa, Giáo Hội – tức là Ít-ra-en mới – đang tiến bước trong thời
đại này tìm về thành đô tương lai bất diệt (x. LG 9). Dân này ở vào “thời cuối cùng,”
đang tiến bước giữa lòng lịch sử loài người với sứ mạng của Đức Ki-tô cũng như
đang sống thân phận lữ hành hướng tới thời hoàn tất cánh chung. Ki-tô hữu
là người lữ hành trong đoàn người lữ hành là Giáo hội. Đích điểm
của cuộc lữ hành này là gặp gỡ Chúa cách huyền nhiệm ngay ở đời này, như bảo đảm
cho việc thấy Chúa “mặt giáp mặt” ở đời sau.
Chúng
ta đang cùng với Giáo hội tưởng nhớ những người đã qua đời. Đứng trước
ngôi mộ của người thân, chúng ta càng cảm nhận sự mỏng giòn của kiếp nhân sinh.
Cây thập
giá trên mộ Ki-tô hữu báo trước sự phục sinh, như chúng ta tuyên xưng: “Tôi
tin xác loài người ngày sau sống lại.” Những người nằm dưới ngôi mộ đang thầm thì nhắc
chúng ta về kinh nghiệm cuộc đời, nhất là kinh nghiệm về sự chết. Hãy
thinh lặng để lắng nghe thông điệp của họ.
Chúa
nhật hôm nay cũng là ngày Thế giới người nghèo do Đức Thánh Cha Phan-xi-cô thiết
lập. Đức Bác
ái Ki-tô giáo và truyền thống tương thân tương ái của dân tộc Việt gặp gỡ nhau
trong đức tin của người tín hữu. Một tác giả đã viết: “không ai nghèo đến mức
không có gì để cho đi, và không ai giàu đến mức không cần nhận một thứ gì đó.” Khi cho đi là khi ta nhận lãnh. Kinh
nghiệm thực tế cho chúng ta thấy điều này. Xin Chúa chúc phúc cho lòng quảng đại của
chúng ta đối với anh chị em nghèo khó.
TGM Giu-se Vũ Văn Thiên
