Ăn chay là một hình thức thực hành
tôn giáo đã có từ lâu đời. Xưa kia ăn chay còn kèm theo đánh tội, mặc áo nhặm
nữa. Có nhiều người thắc mắc tự hỏi: tại sao phải ăn chay. Tại sao phải hành hạ
thân xác như thế? Có phải Chúa độc ác đến độ vui sướng khi thấy con người bị
hành hạ hay sao? Chắc chắn không phải như thế. Vậy tại sao ăn chay?
Theo thánh Tôma tiến sĩ, ta có 3 loại kẻ thù là: ma
quỉ, thế gian và xác thịt. Nếu có ai hỏi trong ba loại kẻ thù đó, loại nào nguy
hiểm nhất, có lẽ không ai ngần ngại trả lời đó là ma quỉ. Quả thực ma quỉ rất
hiểm độc, xảo trá. Tuy nhiên, dù hiểm độc đến đâu ma quỉ vẫn luôn ở ngoài ta.
Cả thế gian cũng thế, dù ở gần gũi ta, dù có ảnh hưởng lớn trên ta, nhưng thế
gian vẫn luôn ở ngoài ta. Chỉ khi nào ta đồng ý, ma quỉ và thế gian mới đột
nhập được vào cung cấm linh hồn. Ở đây xác thịt đóng một vai trò quan trọng. Vì
xác thịt ở trong ta, thiết thân với ta. Khi mạnh mẽ, xác thịt là người lính
canh tốt, là phương tiện phục vụ linh hồn. Nhưng khi yếu đuối, xác thịt thống
trị linh hồn. Và tệ hơn nữa, khi ưng thuận với ma quỉ và thế gian, xác thịt trở
thành kẻ nội thù, đánh phá ta ngay từ bên trong. Vì thế xác thịt là nguy hiểm
nhất.
Thường không ai muốn sự xấu. Không ai muốn phạm tội. Người ta
phạm tội hầu hết vì yếu đuối. Vì yếu đuối nên nghe theo ma quỉ, thế gian. Vì
yếu đuối nên đồng ý cho ma quỉ, thế gian xâm nhập tâm hồn. Vì yếu đuối nên để
ma quỉ, thế gian lèo lái tâm hồn. Muốn chống trả được sự dữ linh hồn phải mạnh
khỏe. Muốn mạnh khỏe phải rèn luyện. Mùa chay chính là một thời gian thuận tiện
để rèn luyện. Hôm nay Chúa Giêsu đưa ra cho ta chương trình 3 điểm để rèn luyện
trong mùa Chay. Đó là ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái.
Ăn chay là một phương thế hữu hiệu để rèn luyện tâm
hồn. Ăn uống là nhu cầu sơ đẳng của con người. Làm chủ được nhu cầu sơ đẳng là
bước đầu tiến đến làm chủ bản thân. Chế ngự được cơn đói dẫn ta đến chế ngự dục
vọng. Quen nói không với bản năng thấp hèn, ta sẽ biết mạnh dạn từ chối những
cám dỗ xấu. Quen tự chế ta sẽ trở nên mạnh mẽ. Biết từ bỏ ý riêng ta sẽ vươn
lên cao trên bậc thang thánh thiện.
Cầu nguyện là phương thế không thể thiếu cho người muốn nên
thánh. Nếu nên thánh là sống thân mật với Chúa thì cầu nguyện giúp ta đạt được
điều này. Cầu nguyện càng sâu xa ta càng thân thiết với Chúa. Chúa là nguồn sức
mạnh. Ai siêng năng cầu nguyện sẽ được sức mạnh cần thiết để chiến thắng các
cơn cám dỗ. Chúa là nguồn thánh thiện. Ai thân thiết với Chúa sẽ có tâm hồn nhẹ
nhàng siêu thóat mọi dính bén trần tục.
Mẹ Têrêsa nói: "Cầu nguyện sẽ mở rộng hơn tấm lòng của
bạn, mãi tới mức lòng bạn lớn đủ, để chứa cả món quà tặng là chính Thiên Chúa.
Cầu nguyện không đòi chúng ta bỏ dở công việc, nhưng đòi
chúng ta tiếp tục làm việc vì làm việc cũng là cầu nguyện.
Cầu nguyện dẫn tới đức tin, đức tin dẫn tới tình yêu, tình
yêu đưa tới phục vụ vì lợi ích người nghèo".
Làm việc bác ái. Tình yêu Chúa thực sự sẽ được thể hiện trong
tình yêu mến anh em đồng loại. Tập làm việc bác ái giúp ta thêm lòng yêu mến
Chúa. Quen nghĩ đến người khác giúp ta biết từ bỏ mình. Biết cảm thương trước
những cảnh nghèo cảnh khổ sẽ giúp ta biết chia sẻ, xây dựng một xã hội huynh
đệ, hòa bình.
Đã bao mùa Chay trôi qua, nhưng ta chưa tiến bộ bao
nhiêu trên đường thánh thiện. Năm nay, ta hãy quyết tâm sống mùa Chay với
chương trình cụ thể 3 việc mà Chúa đã dạy.
Một vị ẩn tu sống đơn độc trên ngọn núi cao. Ngày đêm
ông ăn chay cầu nguyện. Ông ăn chay rất nghiêm ngặt và cầu nguyện rất tha
thiết. Ðể thưởng công, Chúa cho xuất hiện một ngôi sao trên đầu núi. Khi ông ăn
chay và cầu nguyện ít, ngôi sao mờ đi. Khi ông ăn chay và cầu nguyện nhiều thì
ngôi sao rực sáng lên. Một hôm ông muốn leo lên đỉnh cao nhất của ngọn núi.
Đang khi ông chuẩn bị lên đường thì một em bé gái trong làng đến thăm và ngỏ ý
muốn đi cùng ông. Thày trò hăng hái lên đường. Đường càng lên cao càng dốc và
khó đi. Mặt trời càng lúc càng nóng gắt. Cả hai thày trò ướt đẫm mồ hôi và cảm
thấy khát nước nhưng không ai dám uống. Em bé không dám uống trước khi thày
uống. Vị ẩn tu không dám uống vì sợ mất công phúc trước mặt Chúa. Nhưng nhìn
thấy em bé mỗi lúc mệt thêm, thày ẩn tu thấy thương, nên mở nước ra uống. Lúc
ấy em bé mới dám uống. Uống nước xong, em bé mỉm cười rất tươi và cám ơn thày.
Thày ẩn tu len lén ngước mắt nhìn lên đỉnh núi. Thầy sợ ngôi sao biến mất vì
thày đã không biết hãm mình. Nhưng lạ thay, trên đầu núi thày thấy không phải một
mà có đến hai ngôi sao cùng xuất hiện. Thì ra, để thưởng công vì thày biết
thương người khác, Chúa đã cho xuất hiện một ngôi sao nữa, sáng không kém gì
ngôi sao kia.
Vâng! Hãy có chương trình ăn chay bằng hãm dẹp những tính mê
nết xấu. Hãy gia tăng thời gian cầu nguyện sống bên Chúa. Hãy bớt chi tiêu để
chia sẻ với những anh chị em đói nghèo. Nếu có một chương trình cụ thể và siêng
năng thực tập những việc đạo đức nói trên, chắc chắn ta sẽ tiến bộ rất nhiều
sau mùa Chay này. Ta sẽ được nhiều ơn Chúa và sẽ mừng lễ Phục sinh tràn đầy
niềm vui thánh thiện.
Với nghi thức xức tro bây giờ, tôi long trọng khai mạc mùa
Chay thánh năm 2017. Ước gì mùa Chay năm nay đem đến cho anh chị em phúc lộc
dồi dào của Chúa qua những thực hành đạo đức ăn chay, cầu nguyện và làm việc
bác ái như Chúa Giêsu đã dạy chúng ta.
Lm Giuse Đinh Tất Quý
