ĐỨC
TIN VÀ TẤM LÒNG CỦA BÀ GÓA
Tin Mừng hôm nay giới thiệu cho chúng
ta, Chúa Giêsu cho như một người Thầy, dạy cho chúng ta biết về sự thờ ơ mà
chúng ta phải sống. Thứ nhất, thờ ơ về danh dự và nhận ra điều chúng ta thường
xuyên tìm kiếm : "Hãy coi chừng (...) lời chào ngoài công trường,
chiếm những ghế nhất trong hội đường và trong đám tiệc "(x. Mc 12, 38
-39). Về điểm này, Chúa Giêsu cảnh báo chúng ta về những gương xấu của các luật
sĩ. Thứ hai, dửng dưng với của cải vật chất. Chúa Giêsu ca ngợi thái độ của bà
góa nghèo và lên án thói đạo đức giả của một số người, (x. Mc 12, 44).
Ai không có tinh thần từ bỏ của cải tạm
thời, sống với đầy những của riêng tư người ấy không thể yêu mến được. Người có
đức tin mà không nghĩ đến người khác : không động lòng trắc ẩn, không
thương xót và để ý đến tha nhân, không thể sống trọn đòi hỏi của Tin Mừng là
mến Chúa yêu người được.
Đức tin kèm theo tấm lòng vàng của hai
bà góa được Phụng vụ Lời Chúa hôm nay trình bày cho chúng ta là hai mẫu gương
sống động. Hai bà được trình bày song song với nhau: một bà trong Sách Các Vua
quyển thứ I (17, 10 - 16), và bà thứ hai trong Tin Mừng theo thánh Marcô (12,
41 - 44). Cả hai đều rất nghèo, và chính trong thân phận ấy hai bà chứng tỏ một
niềm tin mạnh mẽ nơi Thiên Chúa.
Tấm lòng vàng
Người phụ nữ thành Sarephta xuất hiện
trong trình thuật về tiên tri Êlia. Trong thời kỳ hạn hán, vị ngôn sứ này nhận
được lệnh của Chúa đi tới miền Siđon, tức là ra ngoài Israel, nơi lãnh thổ dân
ngoại. Tại đó Êlia gặp bà góa phụ là người Sarephta đi lượm củi, ông cất lời
:" Xin đem cho tôi một ít nước trong bình để tôi uống... Xin cũng mang cho
tôi một miếng bánh" (1V 17, 10-11), trong lúc bà đang ở trong tình trạng
không còn gì ăn và con bà sẽ chết đói nay mai, nên trả lời :"Này tôi đi
lượm vài que củi về nấu cho tôi và con trai tôi ăn rồi chết thôi" (1V
17,12), nhưng vì Êlia nài nỉ và hứa với bà rằng nếu bà nghe lời, bà sẽ không
thiếu bột và dầu nữa, bà ấy đã nghe và được tưởng thưởng.
Trong hoàn cảnh khắc nghiệt, người phụ
nữ này, đã đi kín nước với tất cả tình yêu của trái tim. Khi bà trở về, Êlia
nói với bà :"Cứ đi và làm như bà đã nói...với chút bột ấy trước hết hãy
làm cho tôi một cái bánh nhỏ, đem lại đây cho tôi, sau đó hãy làm cho bà và cho
con trai bà" (1V 17,13). Tấm lòng vàng và đức tin của bà góa lúc này bị thử
thách, bà chỉ còn một nắm bột, cứ sự thường thật khó để có thể nuôi sống con
bà, nay lại làm bánh cho cả vị tiên tri là này nữa.
Thái độ của bà góa thành Sarephta làm
chúng ta liên tưởng tới một góa phụ khác mà Chúa Giêsu nói tới trong Tin Mừng
Marcô hôm nay. Khi ngồi đối diện với hòm tiền, Chúa Giêsu quan sát thấy bà góa
nghèo đến bỏ hai đồng tiền là một phần tư xu vào đền thờ, ngưỡng mộ bà, Chúa
tuyên bố : "Với hai đồng tiền, bà góa nghèo này đã bỏ nhiều hơn hết.
Vì tất cả những người kia bỏ của mình dư thừa, còn bà này đang túng thiếu đã bỏ
tất cả những gì mình có để nuôi sống" (Mc 12, 44). Nghĩa cử dâng cúng của
bà góa nghèo chứng tỏ nét đẹp của tấm lòng vàng tràn đầy hy vọng và tin tưởng
vào Chúa nơi tâm hồn bà.
Tin vào Thiên Chúa
Nếu nói đến mẹ góa con côi, người Việt
Nam ta thường nói đến người khổ cực thiếu thốn tứ bề, từ tình cảm đến vật chất,
thì theo Kinh Thánh, thời trung cổ, hay quan niệm của người Do Thái, những cô
nhi quả phụ tự nó đã là một thân phận thiếu thốn trầm trọng rồi. Họ không còn
chồng, còn cha để mà cậy dựa, hai bà trong Phụng vụ Lời Chúa hôm nay là một
bằng chứng. Cả hai cùng cực nghèo, nhưng không có ai nghèo túng đến độ không
thể cho đi một cái gì. Câu hỏi được đặt ra : Điều gì đã thúc đẩy các bà làm
điều đó? Thưa : Đức tin. Cả hai bà góa hôm nay đều chứng tỏ niềm tin của họ
bằng cách thực hiện một cử chỉ bác ái thể hiện tấm lòng vàng : một bà thi hành
cử chỉ ấy đối với vị ngôn sứ, và bà thứ hai thi hành việc làm phúc.
Trong Kinh Thánh, các quả phụ và cô nhi
là những người mà Thiên Chúa chăm sóc đặc biệt: họ không còn sự nương tựa trần
thế, nhưng Thiên Chúa vẫn là vị Hôn Phu, là người Cha của họ. Hoàn cảnh túng
thiếu khách quan, hay thân phận góa phụ, vẫn không đủ: Thiên Chúa luôn đòi hỏi
sự tự nguyện gắn bó trong niềm tin, và được biểu lộ trong tình yêu đối với Chúa
và tha nhân. Qua đó họ chứng tỏ sự hiệp nhất không thể tách rời giữa đức tin và
đức ái, cũng như giữa lòng mến Chúa và yêu người như Tin Mừng đòi hỏi.
Thánh Giáo Hoàng Lêô Cả đã khẳng định
rằng: "Trên cán cân công lý của Chúa không phải trọng lượng của dâng cúng
là đáng kể, nhưng là trọng lượng của con tim. Bà goá trong Tin Mừng đã đặt vào
hòm tiền của đền thờ hai đồng xu nhỏ và vượt quá tiền dâng cúng của những người
giàu. Không cử chỉ từ nhân nào thiếu ý nghĩa trước mặt Chúa, không có lòng từ
bi nào mà không có hoa trái" (Bài giảng về chay tịnh dec.mems., 90,3).
Sống tín thác vào Chúa
Chúng ta có thể nghĩ tới một phụ nữ góa
nghèo khác tên là Maria, dưới chân Thánh Giá Chúa đã dâng tất cả đời mình cho
Chúa. Mẹ là mẫu gương tuyệt hảo của người tận hiến trọn vẹn qua sự tín thác nơi
Thiên Chúa; với niềm tin ấy mẹ nói với Sứ Thần "Này tôi đây" và đón
nhận thánh ý Chúa. Nhờ lời thưa xin vâng ấy, ý Chúa được thể hiện, mầu nhiệm sự
sống được trao ban và dâng hiến được thực hiện nơi đồi Golgotha, thế gian có
được Chúa Giêsu, Bánh Hằng Sống, Đấng Cứu Độ chúng ta.
Tại Cana, Mẹ đã xin Chúa Giêsu cứu giúp
anh em mình khi nói : "Họ không còn rượu nữa" (Ga 2,3), và nhận được
lời Chúa Giêsu : "Này bà, giữa tôi và bà, nào có việc gì?" (Ga 2,4)
Mẹ vẫn bảo gia nhân vâng lời Chúa Giêsu.
Bà góa thành Sarephta đã làm những gì
tiên tri Êlia nói với bà, mang cho ông ít bánh. Tương tự như thế, những người
hầu bàn tại Cana vâng lời Chúa Giêsu. Sức mạnh tình yêu vô biên của Thiên Chúa,
sự phục sinh của Chúa Giêsu Kitô được tái diễn nơi bàn tiệc thánh : Này là Mình
Thầy hiến tế vì anh em.
Lạy Mẹ Maria, xin giúp mỗi người chúng
con tín thác vào Chúa như Mẹ. Amem.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
