Chết! Một từ nghe rất chói tai. Nó ngắn nhưng lại
làm cho nhiều người sợ hãi. Vì sao thế? Vì chết là hết. Nói đến cái chết, trong
đầu mỗi người chúng ta hiện lên một màu đen tối và khủng khiếp. Có muôn vàn
cách chết. Mỗi con đường dẫn đến cánh cửa sự chết được đặt tên khác nhau. Chết
là một giới hạn dành cho kiếp người. Vậy điều gì làm cho người ta sợ chết. Chết
có phải là hết?
Người ta sợ chết thì có nhiều lý do. Đó có thể là
vì quá gắn bó với những gì đang có và những ước mơ chưa hoàn thành. Cũng có khi
người ta sợ chết vì cách thức mà tử thần đến với họ. Nhưng phần lớn nguyên nhân
đều xuất phát từ quan niệm: chết là hết. Vì sợ chết nên người ta phải sống vội,
sống gấp. Có khi người ta tự đánh lừa mình là còn lâu ta mới chết. Những người
như thế giống như con đà điểu trốn chạy sự thật bằng cách đâm đầu vào cát.
Không thấy tức là yên ổn. Sai lầm. Có khi người ta sợ phải nói đến từ chết,
người ta dùng những từ ngữ để giảm đi cái chát chúa của từ này. Nào là “qua
đời”, “từ trần”, “tạ thế”, “đi về thế giới bên kia”… Cũng có khi người ta nói
về cái chết một cách hài hước: “ngủm củ tỏi”, “đi bán muối”, “đi nước ngoài
theo diện đoàn tụ ông bà”, “chán cơm thèm đất”… Để tôn vinh những cái chết vì
lý tưởng cao đẹp người ta gọi là “hy sinh”, là “tuẫn tiết”. Tất cả những từ ngữ
từ hoa mỹ cho đến thô lậu đều nói lên một thực trạng: chết.Thế chết là gì?
Chết là một biến cố hơn là một trạng thái. Nó là
một thời điểm chứ không phải là tận điểm. Nó vừa mang tính cách cá nhân nhưng
lại là mẫu chung cho toàn nhân loại. Nếu người ta nghĩ kiếp người chỉ là vật
chất tầm thường thì chết là hết. Nếu người ta tin vào sự bất tử của hồn thiêng
nơi con người thì chết là một khởi điểm. Đời người sẽ là vô vị và vô nghĩa khi
đằng sau cái chết là một màu đen tối hư vô. Con người sẽ chẳng khác gì con vật
khi con đường đến với tử thần là ngõ cụt. Lúc ấy “đời là bể khổ”. Sinh ra là
một sự đọa đày. Hệ quả là con người ta chỉ muốn sống cho mình để không bị uổng
phí cuộc đời. Người ta sẽ tranh giành và đấu đá nhau trong trận chiến sinh tồn.
Khi ấy, kẻ hiền lành và thấp cổ bé miệng là ngu si. Kẻ mạnh và thâm hiểm là
khôn ngoan. Định nghĩa đầy đủ và trọn vẹn nhất: chết là linh hồn lìa ra khỏi
xác. Định nghĩa này nói lên phần thiêng liêng bất tử nơi con người. Nó nói lên
giá trị vĩnh cửu của linh hồn. Từ định nghĩa này, người ta biết mình cao quý và
có giá trị vượt lên trên vật chất hư vô.
Sự chết vốn dĩ là một kết cục khủng khiếp của một
đời người. Nó là hậu quả của tội lỗi, nhưng nhờ sự phục sinh vinh hiển của Con
Thiên Chúa, nó trở nên một cuộc Vượt Qua đầy ý nghĩa. Chính ánh sáng phục sinh
làm cho cây chết nảy mầm sự sống. Nếu không có Đấng Phục Sinh mở cửa, con người
sinh ra liệu có ích gì? Từ sự phục sinh của Chúa Giêsu, ta có thể can đảm để
chết. Con người không còn phải sợ thần chết, nhưng còn có thể xem chết là một
người anh thân thiết như thánh Phanxicô Assisi quan niệm. Với niềm tin vào Đấng
Phục Sinh, ta không còn sợ phải chết cách nào, mà là lo ta chết trong tình
trạng nào. Khi hiểu thấu được ý nghĩa của sự chết, con người không còn sống để
hưởng thu và dưỡng nuôi thân xác.. nhưng là sống sao cho ý nghĩa và cao
thượng. Kể từ đây, con người can đảm chấp nhận những đau khổ và sẵn sàng uống
chén đắng trong cuộc sống.
Chết trở
thành điểm bùng phát cho sự sống vĩnh cửu thăng hoa, làm trào dâng niềm hạnh
phúc vô bờ ta hằng mong chờ khắc khoải. Hiểu rõ về cái chết, ta nhẹ nhàng gọi
tên nó một cách thân thương: chết.
Phụng
Thiên